'Enerji sektöründe yabancı yatırım artacak'

İSTANBUL - Enerji ve madencilik alanına yatırım yapan özel sermaye fonu Denham Capital'in Eş Başkanı Scott G. Mackin, Türkiye'de enerji sektöründe özelleştirme sürecinin tamamlanması ve öngörülebilir fiyat mekanizmalarının oluşmasıyla bu sektöre yabancı yatırımın hızlanarak artacağını söyledi.

              
Afrika Enerji Forumu kapsamında Türkiye'ye gelen ve Reuters ile bir söyleşi yapan Mackin, Türkiye'de henüz bir yatırımları bulunmadığını ve fırsatları incelediklerini söyleyerek, "Türkiye çok canlı, genç nüfusa sahip ve gelecek vaat eden bir ekonomi. Şu an Türkiye'deki konu henüz üretim özelleştirmelerinin tamamlanmamış olması. Gaz sektöründeki özelleştirmeler de henüz tamamlanmış değil. Bunların tamamlanmasının ardından piyasada daha fazla bir şeffaflık söz konusu olacak. Çünkü piyasanın önemli bir bölümünde halen kamunun ağırlığı söz konusu" dedi.
              
Boston merkezli Denham Capital'in enerji, petrol, gaz ve madencilik sektörlerinde 7.9 milyar dolarlık yatırımı veya taahhüdü bulunuyor.
              
Türkiye'yi uzun zamandan bu yana incelediklerini belirten Mackin, şartlar oluştuğunda yatırım yapmaya hazır olduklarını söyledi.
              
Türkiye elektrik piyasasındaki fiyatlarının daha stabil olduğunu ancak gaz piyasasında fiyatları ve talebi öngörmenin zor olduğunu belirten Mackin, "Eğer özelleştirme süreci tamamlanırsa ve enerji arz edenlerle enerji kullananlar arasında daha çok ikili anlaşmaların yapılabileceği bir mekanizma kurulursa ki; bu konuda hükümetin çalışmaları var. O zaman yatırımlar hızlanır" dedi.
              
Afrika'da riskler ve fırsatlar bir arada
              
Türkiye'de düzenlenmekte olan Afrika Enerji Forumu hakkında da konuşan Mackin, Afrika'da çok büyük yatırım fırsatları bulunduğunu ancak bunların birçoğunun ilk kez yapılacak olması nedeniyle birçok riski de barındırdığını söyledi.
              
Mackin, "Sahra altı Afrika'da 800 milyondan fazla insan yaşıyor ve bu bölgede İspanya'daki kadar enerji üretimi söz konusu. Eğer Güney Afrika'yı çıkarırsanız Norveç kadar elektrik üretimi
söz konusu. Bu gerçekten büyük bir fırsat anlamına geliyor. Ama bu durum aynı zamanda büyük bir risk anlamına da geliyor. Çünkü birçok şey ilk kez yapılacak. Burada iş fırsatları olan bazı ülkelerde kredi kalitesi konusunda ve teminatlar konusunda sıkıntılar yaşanıyor" dedi.
             
 Dünya Bankası verilerine göre Afrika'nın toplam elektrik üretimi kurulu gücü 2011 yılı verilerine göre 137,000 MW civarında. Bu kurulu gücün yarından fazlası ise Güney Afrika ve
Mısır'da bulunuyor.
              
Denham Capital'in Güney Afrika, Gana, Sierra Leone, Nijerya'daki enerji projeleri ile ilgilendiği ve bu ülkelerden bazılarında projelere ortak olduklarını belirten Mackin, "Burada finansman sağlarken öncelikli olarak devlet kredilerine bakıyoruz. Özellikle Dünya Bankası ve IFC gibi kuruluşlar önemli. Ayrıca politik risk sigortası yapmak da önemli oluyor. Daha sonra da bir alım anlaşması yapıyoruz. Biz bu konularda da yol gösterici rol oynuyoruz" dedi.
              
Gana'da 1,000 MW'lık bir gaz santrali yatırımı planladıklarını dile getiren Mackin, "Gana'da GE ile birlikte yapacağımız yatırımda finansman sıkıntısını aşmak için ABD hükümetinin desteği ile hareket etmek istiyoruz" dedi.
              
Afrika'da özellikle birçok ülkede güneş enerjisi yatırımlarının kolaylıkla yapılabileceğini de söyleyen Mackin, "Bugün Almanya'da daha düşük ışınım olmasına rağmen dünyadaki herhangi bir ülkeden daha fazla güneş enerjisi yatırımı var. Dolayısıyla Afrika'da çok kolay güneş enerjisi yatırımları yapılabilir. Buradaki sorun marjların yatırım maliyetinin altında mı kalacağı yoksa
üzerine mi çıkacağı konusunda. Afrika'daki toptan satış maliyetleri MW başına 180 dolar civarında. Dolayısıyla burada hâlâ yapılması gereken şeyler var" dedi.
              
Rüzgar konusunda Afrika'da çok büyük yatırım fırsatları bulunmadığını belirten Mackin, "Belli bölgeler bu konuda iyiler özellikle Güney Afrika gibi. Kenya'da büyük bir yatırım planlanıyor" dedi.
              
Doğalgaz konusunda da fırsatlar bulunduğunu söyleyen Mackin, "Ancak Nijerya dışında bunların önemli bir bölümü off-shore alanlarda ve bunların karalara taşınması gerekiyor. Bu da sıkıntılı
bir konu. Bizim Gana'da yapacağımız 1,000 MW'lık projede de LNG ile bu soruna bir çözüm bulmaya çalışıyoruz" dedi.
              
"Güney Afrika, Botswana, Mozambik gibi ülkelerde kömür projeleri de alternatif olabilir. Bu ülkelerde kömür var. Hatta buralarda kömürden termik projeleri dizel santrallere göre daha çevreci olabilir. Ayrıca dizelden elektrik üretim yapmak çok zor."