Resmi altın ithalatının üç katı kaçak giriş var

Recep ERÇİN

Türk mücevher sektörü Antalya’da düzenlenen “Turkish Jewellery” etkinli­ğinde buluştu. Mücevher İh­racatçıları Birliği (MİB) Yö­netim Kurulu Başkan Yar­dımcısı Ayhan Güner ve MİB Yönetim Kurulu Üyeleri’nin gündeminde altın kotası yü­zünden yurt içinde artan fi­yatlardan istifade etmek is­teyenlerin yaptığı altın ka­çakçılığı vardı.

İhracatçıların iddiasına göre aylık 8 ton al­tın ithal ediliyorsa bunun en az 3 katı miktarında kaçak al­tın ülkeye giriyor. “Boynuna gerdanlığı takıyor. Bulgaris­tan’dan gelip burada satıyor” diyen ihracatçılar, altın kotası yüzünden müşteri kaybettik­lerini ifade ettiler.

Üretici batarken aracı kazanıyor

Kuyumcukent’teki atöl­yelerin yarısının kapandığı­nı belirten MİB Başkan Yar­dımcısı Ayhan Güner, “1500- 2000 atölye var. Küçükler altına ulaşamıyor.

Aracı ku­rumlar altın farkından dolayı aylık 30 milyon dolar ilave pa­ra kazanıyor. Bu değişmeye­cekse Kuyumcukent’in yarısı battı demektir. Büyük ölçek­liler ayakta kalır ama küçük­ler kalamaz.

İç pazarda altın farkının önemi yok. Satın alan bunu hissetmiyor ki. Geçen gün Meksika’ya gitti önemli bir firma. Neden? Fiyat farkı yüzünden 68 kilo ihracat si­parişini yapamadığı için özür dilemeye gitti. 6 bin dolara 1 kilo işçilik yapıyor. 4 bin do­lar fark var. 10 bin dolara mı satacak? İtalyanları ayağımı­zın altına almıştık. İtalya’dan 5 milyar dolar ithalat yaptık. Kota öncesi 350 milyon dolar­dı” bilgilerini verdi.

Körfez müşterisi kaçtı

Kuyumcukent’in AVM kıs­mına daha önce Arap toptan­cıların gelerek sipariş verme­si ile burada üretimin katlan­dığını fakat kota yüzünden Körfez müşterisinin el çekti­ğini dile getiren Ayhan Güner, “Altın farkından dolayı çalı­şamaz hale geldiler. Bu ülke­ler kaçtı. Atölyeler kapandı. Dubai’den gelmişlerdi. Şimdi geri döndüler. 8-10 sene ön­ce bunları getirmek için sis­temi öyle kurduk.

Özbekistan, Dubai, Mısır’a gidiyorlar. Bir­kaç sene sonra yediğimiz go­lü hissedeceğiz. Esas, sahip olduğumuz knowhow gidi­yor. Kuyumcuda müşteri git­tiğinde, 4 seneden önce gel­mez. İstihdam en az yüzde 40 düştü” dedi. Güner, kendi ih­racatının neredeyse sıfırlan­dığını belirtirken başka bir MİB Yönetim Kurulu Üyesi, “Sıkıntı varsa kontrol etsin­ler. Ben 150 adam çalıştırıyo­rum. Hepsi kayıtlı. İstihdam­da ciddi kayıp var” ifadelerini kullandı.

“Dünyada böyle bir şey yok”

“Mücevherde adeta kapa­lı kambiyo rejimine geçildi­ğini” dile getiren MİB Yöne­tim Kurulu Üyeleri, şunları anlattılar: “MASAK’a da söy­ledik. Yurt dışından müşte­ri geldiğinde şirket olduğuna dair konsolosluğa gidip belge alsın deniyor. MASAK diyor ki; müşteri geldi nüfus kağı­dını vermedi bize şikayet ede­ceksiniz; 180 bin TL ve üze­ri alışveriş için ama iki bile­zik bedeli o. Önceden 75 bindi 180’e çıkarıldı. 180’den son­ra bildirim istiyor.

Nüfus ka­ğıdı, adres. Biz bütün bunları MASAK’a bildirsek zaten sis­tem kilitlenir. Dünyada böyle bir şey yok. Fatura kesiliyor. Şirketin ortaklık yapısını is­tiyorlar. Yurt dışından alışve­riş ettiğin şirketten 6 ayda zor randevu alıyoruz, nasıl ortak­lık yapısı belgesi isteyelim... Bu içeriye satış yapana yara­dı. Sekiz ayda 3-5 şirket para­ya para demediler. Bu kadar ihracatının yaptığı ciroyu bir saatte yapıyor.”

“Tekstilci altın getirebiliyor, mücevherci getiremiyor”

“Biz artık hiçbir şey talep etmiyoruz. Biz fabrika ayar­larına geri dönmek istiyo­ruz” mesajı veren MİB Baş­kan Yardımcısı Ayhan Güner, “Üretimde dünya lideri idik çok güzel bir sistem kurmuş­tuk. Sistemin yüzde 40’ı yurt dışına gidiyor. Bugüne kadar 100 istekte bulunduk sadece biri kabul edildi. Tekstilciler ihracat bedeli karşılığında al­tın getirebiliyor; kuyumcular getiremiyor. Özbekistan biz­den ithalatı kapattı. Bizden birkaç firma da oraya taşındı. Herkes teşvikle üretim çeker­ken biz bu sektöre ihtiyacımız yok, diyoruz” görüşlerini pay­laştı.

Güney Amerikalılar’ın kota yüzünden altında orta­ya çıkan farktan dolayı An­talya’daki fuara daha az katı­lım gösterdiklerini belirten Güner, “Burada 500’den faz­la katılımcı firma bine yakın da katılımcı var. Rusya, Türk Cumhuriyetleri, Ortadoğu, Doğu Avrupa ve Güney Ame­rika’dan gelenler ağırlıkta” derken, sohbet esnasında söze giren bir ihracatçı, “ABD’deki fuardan çekildik. Çünkü aldı­ğım siparişlerden zarar yaz­dım” ifadelerini kullandı.

Mücevher sektörü Başkanı’nı geri istiyor

Mücevher İhracatçıları Birliği (MİB) Yönetim Kurulu Üyeleri, “Ankara’dan başkanımızı talep ediyoruz” dedi. Antalya’da düzenlenen fuarda sohbet ettiğimiz MİB Yönetim Kurulu Üyeleri, “Bizim Ankara’dan sektör olarak hiçbir talebimiz yok. Biz Başkanımızı (Burak Yakın) istiyoruz.

Burak Başkan’dan, 2021’de hesabına para gönderilerek, bunun karşılığında altın isteniyor. Burak Başkan’a bu altını benim ofise gönderir misin diyorlar. Teslim alınıyor, imza atılıyor. Teslim fişi var. İmza var. Şimdi diyor ki ben teslim almadım.

MASAK denetiminde olan bir şirketin patronu böyle bir şeyle suçlanıyor. Toplam 8,2 milyon TL’den söz ediyoruz. Bununla ilgili bir şikayet için tutuklanıyor. Adamın tonlarca altın satışı var. Suçlamaların tutuklama gerektirecek nitelikte olmadığını düşünüyoruz” ifadelerini kullandılar. MİB Başkanı Burak Yakın, geçen hafta düzenlenen bir operasyon kapsamında önce gözaltına alınmış daha sonra tutuklanmıştı. Yakın’ın avukatları karara itiraz etmişti.