Süresinin uzatılması öngörülen düzenlemeler
Vergi kanunlarında yer alan bazı düzenlemelerin uygulanma süreci, bazılarında bir koşulla bazılarında ise süre ile sınırlandırılmış ve öngörülen koşulun gerçekleşmesi veya sürenin sonunda yürürlükten kalkmaları hükme bağlanmıştır. Süre ile sınırlı olanların bir bölümünün uygulanma süresi ise 31.12.2015 tarihinde dolmaktadır.
Bu konuya daha önce “Vergide 1 Ocak Krizi” başlıklı yazımızda değinmiş, bunların çok önemli olanların uygulanma süresinin en kötü ihtimalle bütçe kanununa konulacak bir hükümle uzatılabileceğini, uzatmama halinde ekonomide olumsuz yansımalarının olabileceğini yazmıştım. Ancak Bütçe Kanunu ile uzatmanın Anayasaya aykırılık gibi önemli bir sorunu da bünyesinde barındıracağını da yazmıştım. Öte yandan Bütçe Kanunu ile süre uzatımının, bütçelerin uygulanma sürelerinin mali yıl ile sınırlı olması sebebiyle uzatmanın ancak bir yılla sınırlı olabileceği, gelecek yıl yine aynı sorunun yine karşımıza çıkacağı da açıktır.
Süre uzatımı ihtiyacını gören, ancak bu süre uzatımının Bütçe Kanunu ile yapılmasının sakıncalarını gören Maliye Bakanlığı süre uzatımının ayrı bir Kanunla yapılması amacıyla bir tasarı hazırlamış ve bu tasarı Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilerek “Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” adı ile Meclis Başkanlığına 8.12.2015 tarihinde sunulmuş ve hemen izleyen gün Plan ve Bütçe Komisyonunun önüne gelmiştir.
Yıl sonuna kadar yasalaşabilmesi için sadece süre uzatımına ilişkin hükümler içeren ve dolayısıyla pek kısa olan bu Tasarı ile uygulanma süresi uzatılan vergi düzenlemeleri şunlardır.
Tasarının 1. maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun; menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile mevduat faizleri, repo gelirleri ve katılım bankalarından elde edilen kar paylarının vergilendirilmesini düzenleyen geçici 67. maddesinin ve Türkiye Jokey Kulübünce organize edilen yarışmalarda görev alan jokeyler ile jokey yamağı ve antrenörlere ücret olarak yapılan ödemeler üzerinden yüzde yirmi oranında gelir vergisi tevkifatı yapılmasına ilişkin geçici 68 inci maddesinin uygulama sürelerinin 31/12/2020 tarihine kadar uzatılması öngörülmektedir.
Tasarının 2. maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanununun; dahilde işleme ve geçici kabul rejimi kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde kullanılacak girdilerin tecil ve terkin uygulaması kapsamında yurtiçinden temin edilebilmesine imkan veren geçici 17. Maddesin ile Milli Eğitim Bakanlığına bilgisayar ve donanımları ile bunlara ilişkin yazılımların bağışı ve bağışı yapacak olanların bunları temininde katma değer vergisi istisnası uygulanmasına yönelik geçici 23 üncü maddesinin uygulama sürelerinin 31/12/2020 tarihine uzatılması öngörülmektedir.
Tasarının 2. maddesi ile ayrıca Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununun geçici 1. maddesi (fıkra 5) uyarınca üyelerine veya çalışanlarına emekliliğe yönelik taahhütte bulunan demek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketleri nezdinde 16/4/2012 tarihi itibarıyla mevcut bulunan emeklilik taahhüt planlan kapsamındaki yurtiçi ya da yurtdışındaki birikimler ve taahhütlere ilişkin tutarların kısmen veya tamamen bireysel emeklilik sistemine aktarılması amacıyla taşınmaz ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallinde satışı dahil) devir ve tesliminde katma değer vergisi istisnası öngören geçici 31 inci maddesinin uygulama süresinin ise 31/12/2017 tarihine kadar uzatılması amaçlanmaktadır.
Tasarının 3. maddesi ile Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununun geçici 1. maddesi kapsamında; yetkili organlarınca karar alınması kaydıyla, üyelerine veya çalışanlarına emekliliğe yönelik taahhütte bulunan demek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketleri nezdinde 16/4/2012 tarihi itibarıyla mevcut bulunan emeklilik taahhüt planları kapsamındaki yurtiçi ya da yurtdışındaki birikimler ve taahhütlere ilişkin tutarların kısmen veya tamamen bireysel emeklilik sistemine aktarılabilmesine izin veren düzenlemenin uygulama süresinin de 31/12/2017 tarihine kadar uzatılması öngörülmektedir. Tasarının 4. maddesi vergi hukukundan ziyade ceza infaz hukukunun ilgilendiren bir süre uzatımı düzenlemesidir.
Tasarının 5. maddesiyle de Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 2 nci maddesinde yer alan dernek veya vakıfl arca elde edilen kesinti suretiyle vergilendirilmiş kira gelirleri ile menkul kıymet ve faiz gelirleri; Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullardaki atölye ve uygulama birimleri ile çıraklık ve halk eğitim merkezlerindeki uygulama birimlerine bağlı döner sermaye işletmelerinin gelirleri ve maddede sayılan bazı ajansların elde ettikleri gelirler nedeniyle iktisadi işletme oluşmuş sayılmayacağına yönelik düzenlemenin de uygulama süresinin 31/12/2020 tarihine kadar uzatılması öngörülmektedir.
Bu Tasarı yasalaşmazsa aktardığımız düzenlemelerin tamamının uygulanması 31.12.2015’de sona erecektir. Ancak siyasi iktidarın özellikle geçici 67. maddeye ilişkin iradesinin uzatma yönünde olduğunun bu Tasarı ile açığa çıkması, menkul piyasalarında şimdiden bir rahatlama yaratmış, bir belirsizliği ortadan kaldırmıştır. Öte yandan önümüzde bu Tasarının yasalaşabilmesi için yeterli zaman var görünmektedir. Bu nedenle yıl sonunda bir sıkıntı yaşanmayabileceği kolaylıkla söylenebilir.