Hurda lastiklerden ekonomiye 312 milyon liralık katkı

Didem ERYAR ÜNLÜ

Ömrünü tamamlamış lastiklerin toplanarak çocuk parkları ve halı sahalarda zemin malzemesi, çimento fabrikalarında yakıt olarak kullanılmasıyla 10 yılda ekonomiye 312 milyon liralık katkı sağlandı.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2006’da yayınladığı Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği kapsamında üretici veya ithalatçılara getirilen sattıkları lastiklerin ağırlığının yüzde 80’i kadarını toplayarak geri dönüşüme kazandırma zorunluluğu önemli bir ekonomi yarattı.

Firmalar adına lastik geri dönüşümüne yetkili kılınan Lastik Sanayicileri Derneği’nin (LASDER) Genel Sekreteri Korhan Ul, son 10 yılda piyasadan 720 bin ton ömrünü tamamlamış lastik topladıklarını belirtti.

Lastiklerin 480 bin tonunun parçalanarak granül haline getirildiğini, suni çim futbol sahalarında ya da çocuk parklarında güvenli zemin malzemesi olarak kullanıldığını kaydeden Ul, 240 bin ton lastiğin ise çimento sanayisine yakıt olarak verildiğini söyledi.

Doğada bırakılması halinde binlerce yılda parçalanabilecek lastiklerin hem çevreye hem ülke ekonomisine önemli katkılar sağladığına işaret eden Ul, şunları kaydetti: “Lastiklerin granül olarak değerlendirilmesiyle yaklaşık 130 milyon liralık katma değer ortaya çıktı. 720 bin ton lastiğin toplanabilmesi için yüklenicilere de yaklaşık 130 milyon lira ödeme yapıldı. Bu sayede her yıl direkt ve dolaylı olarak 2 bin kişinin üzerinde istihdam sağlandı. Çimento fabrikalarının kömürün yerine ek yakıt olarak kullanıldığı lastikler de yaklaşık 52 milyon liralık tasarruf getirdi. Ayrıca kömür yerine lastiklerin yakıt olarak kullanılmasıyla doğaya 96 bin birim daha az karbondioksit salınarak hava kalitesine de katkıda bulunuldu.”

“Teşvikin 2 katına çıkarılması cazibeyi arttırdı”

Ul, bu yıl 160 bin ton ömrünü tamamlamış lastik toplamayı hedeflediklerini bildirdi.

Son yıllarda atık lastikler kullanılarak büyükbaş hayvan barınaklarında hayvan yatağı, asfalt katkısı ve bina yalıtım malzemesi de üretildiğine işaret eden Ul, “Ancak en önemli gelişme haziran ayında yayınlanan Yenilenebilir Enerji Kanunu’nda yapılan değişiklikle bu lastiklerden elde edilen ürünlerle elektrik elde edilmesinde devletin ödediği teşviğin 2 katına çıkarılması oldu. Diğer bir deyişle ömrünü tamamlamış lastiklerin biyokütle sayılması bu konuda önemli bir cazibe oluşturdu” diye konuştu.

İzmir’de faaliyet gösteren bir geri dönüşüm şirketinin üretim ve pazarlama sorumlusu Can Körükoğlu da lastiklerden elde edilen kauçuğun çok kullanışlı bir ürün olduğunu anlattı.
Körükoğlu, “Elde ettiğimiz kauçukları darbe emici özelliğinden dolayı çocuk oyun parklarında kullanıyoruz. Bu sayede çocuklarımızın güvenliğini artırmış olduk. Lastiklerin yüzde 35’i ise hurda çelik teldir. Bu da demir çelik sektöründe kullanılır. Lastiklerin yüzde 1’i de tekstil malzemesidir. Bunları da lisanslı diğer geri dönüşüm firmalarına göndererek tam bir geri dönüşüm sağlıyoruz” diye konuştu.