SGK kayıtlarının aksinin işçi tarafından ispatının gerektiği
Çalışma hayatında ve işçi tarafından açılan davalarda, çoğu zaman sigorta kayıtları ile çalışanın işe girdiği, işten ayrıldığı ve çalışmalarının kesintisiz olduğu yönündeki iddiaları farklılık arz etmektedir. İşçi, sigorta kayıtlarında gözükenden çok daha uzun bir süre çalıştığını, işe girişin gözüktüğü tarihten daha önce işe başladığını bazen de kayıtlarda gözüken kesintili çalışmanın aksine işyerinde aralıksız çalıştığını iddia edebilmektedir. Çalışma süresinin belirtilen biçimlerde ihtilaflı olduğu hallerde, işveren yönünden bu yöndeki sigorta kayıtları başlı başına çalışmanın bu yönde yapıldığı yönünde aksi kanıtlanabilir karine teşkil eder.
Bir davanın tarafı olan herkes, kanunda belirtilen süre ve usule uygun olarak ispat hakkına sahiptir. Medeni Kanun'da da, kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça taraflardan her birinin hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlü olduğu kuralına yer verilmiştir. Bu genel bir kuraldır. İddianın ispatına yönelik Medeni Kanun' da yer alan genel kurala paralel düzenlemeye Hukuk Muhakemeleri Kanunu'n unda da yer verilmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda ispat yükünün, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa ait olduğu düzenlenmiştir. Birinci paragrafta yer verdiğimiz iddialar ve benzeri durumların ispatına yönelik yasalar işverene her hangi bir yükümlülük getirmemiştir. Bu hallerde, iddia edilen vakıalara bağlanan neticeden yararlanacak olan işçidir. İddiasının ispatı neticesinde çalışan, ispatladığı fazla çalışma süresi karşılığında tazminat veya ücret alacaklarına kavuşacak, daha erken emekli olacak, toplu ödeme alacak hatta işsizlik sigortasından faydalanacaktır.
Hizmet süresine bağlı talepler sadece yukarıda belirtilenlerle sınırlı değildir. İşçinin ispat zorunluluğuna genel düzenlemeden ayrık olmamak üzere, hizmet süresinin kamu düzenini ilgilendiren yönü nedeniyle Yüksek Mahkeme tarafından özel bazı ispat ilkeleri konulmuştur. Yargıtay'ın hizmet süresinin ispatına yönelik kararları, çalışanın ispatını aradığı özel şartlar nedeniyle hem güçleştirmekte hem de kolaylaştırmaktadır. Hizmet süresinin ispatı için aranan, iddia edilen dönemde aynı işyerinde çalışması aranan tanık kuralı işçinin ispatını güçleştirmektedir. Ancak, komşu işyerinde çalışan kişinin tanıklığına başvurulabilmesi ispatı kolaylaştırmaktadır. İşçinin iddialarını ispatlayamaması halinde iddiaları soyut kalacaktır.
Yargıtay Dokuzuncu Hukuk Dairesi 15.12.2004 tarihli 2004/11344 E. ve 2004/27967 K. sayılı kararında; işçinin, SSK kayıtlarının aksini ispatlamış olmadığına göre söz konusu kayıtların esas alınmasının gerektiğini içtihat etmiştir. Yargıtay bu kararı ile genel ispat kuralları yönünde bir karara imza atmış, hizmet süresinin niteliğinden dolayı işverene herhangi bir ispat yükümlülüğüne yer vermemiştir.
Yukarıda yer verilen açıklamalarımız ve Yargıtay kararı ışığında; SGK kayıtlarının aksinin işçi tarafından ispatının gerektiğini ve bu konuda işverene herhangi bir yükümlülük getirilmediğini ifade edebiliriz.