CERN'in hafızası doldu
Bilime ışık tutan devasa aygıt Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'nın da bizim telefonlarımız gibi hafızası doldu
Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN), “Bilimi Hızlandırmak” mottosuyla hareket eden bir araştırma merkezi. Bu tesiste yapılan deneyler son yüzyılın en büyük bilimsel gelişmelerine dönüşüp evreni ve dünyamızı anlamamıza büyük katkılar sağladı. CERN’de yer alan Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC)’nın amacı atom altı parçacıkların birbirlerine çarpıştırılarak evrenin oluşumunda gerçekleşen olaylar dizisini keşfetmek ve geleceğimizi şekillendirmek.
Bu devasa aygıt mikroskopla görülemeyecek kadar küçük parçacıkları ışık hızına yakın hızlara yükselterek çarpıştıracak kadar hassas. Bu nedenle inşa edilirken tüm zamanın sadece yüğzde 30’unda kullanılıp geri kalan zamanlarda bakım yapılması öngörülmüştü. Bu plana rağmen inşasından itibaren tüm zamanın yüzde 70’inde sürekli olarak deneyler gerçekleştiriliyor. Her deneyin sonuçları ise tesisin hard disklerinde depolanıyor. Bu harddiskler, tüm bilim kuruluşlarında olduğu gibi, yıllar öncesinden ne kadar depolamaya ihtiyaç duyulacağı düşünülerek alınıyor. Tüm beklentilerin üzerine çıkan Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nın bu nedenle hard diskinde yer kalmadı. Bu sebeple de yapılacak yeni testlerin sonuçlarını depolayamayacak olan LHC için çözüm düşünülüyor.
Ancak ilk akla gelen tabiki klasik olarak eski verileri silmek. Bu sebeple yetkililer sürekli olarak eski deneyleri silerek yenilerine yer açmaya çalışıyorlar. Oldukça garip gelen bu durumda LHC için daha öncesinden ekstra veriler için ayrı bir depolama ünitesinin düşünülmemiş olması ise eleştiri almasına sebep oluyor.