Rusya yaptırımları fırsat mı?

Son aylarda Ukrayna’da yaşanan olumsuzlukların ve olayların sertleşmesinde, ayrılıkların netleşmesinin arkasında Rusya’nın durduğunu ileri süren Batı ülkeleri, Rusya’nın kendi istedikleri çizgide hareket etmesini sağlamak amacıyla bir dizi yaptırım uygulamaya başlamıştı. Rusya da buna cevap vermekte gecikmedi ve Kremlin’den yapılan açıklamayla Rusya’nın, kendisine yaptırım uygulayan ülkelerden, yapılacak gıda ithalatına kısıtlama getirildiğini açıkladı. ABD, Avrupa Birliği, Kanada, Avustralya ve Norveç’ten Rusya’ya, meyve, sebze, et, balık, süt ve süt ürünleri ithalatına kısıtlama getirildi. Bu kararın verilmesiyle birlikte, Rus veterinerlik yetkilileri ABD’den yapılan kümes hayvanı ürünlerinin de askıya alındığını bildirdi. 

Rusya’nın, kendisine kısıtlama uygulayan batılı ülkelere karşı uygulamaya koymaya karar verdiği bu yaptırımlar, Türk ihracatçıları için bir fırsat olacak mıdır? Bu soruya cevabımız da “Elbette fırsat olacaktır, çünkü bu ürünlerde Rusya’nın ithalatı 40 milyar ABD Doları kadardır.” Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, 2013 yılında Türkiye’nin Rusya’ya ihracatı 7 milyar ABD Doları’na dayanmıştır. Bu ihracatın 1.2 milyar ABD Doları’na varan bir miktarı da bugün Rusya’nın, kendisine yaptırım uygulayan ülkelere yönelik, karşı yaptırım olarak uygulamaya koyduğu ithalat kısıtlaması kapsamındaki maddelerdir. Rusya, karşı yaptırım olarak belirli ülkelerden ithal etmeyeceği ürünler için yeni kaynaklar bulmak zorundadır. Özellikle, taze meyve ve sebze konusunda net ithalatçı olması bu konuda ihracatçılarımıza, Rusya pazarını genişletme olanağı sağlayacaktır. 

ANCAK... Bu sözcüğü neden büyük harfl erle yazdık derseniz, eski defterleri biraz karıştıralım derim. Geçtiğimiz yıllarda, bu ürünlerde Rusya’ya yapılan ihracatlarda yaşanan sorunları hatırlayalım. Rus gümrüklerinden geri dönen ürünler, bekletilen TIR’lar, ihracatçılarımızın yakarışları vb. bir dolu olumsuz olay zincirini düşünelim. 

İhracatçılarımız doğal olarak kendi haklılıklarını savunacaktır. Rus tarafının güçlük çıkarttığını söyleyecektir. Bunun olmadığını söylemek mümkün değildir. İhracatçılarımızın da mutlak kusurlu olduğunu söylemek doğru olmaz. Ancak Rus tarafının da hepten yapay sorun çıkardığını söylemek de mümkün değildir. 
Bugün, karşılıklı yaptırımlar dolayısıyla önümüze çıkan durum, ihracatçılarımıza önemli fırsatlar sağlayacak. Rus tarafının da eski güçlükleri çıkarmaması çok olasıdır.

İhracatçılarımızın, bu fırsatı değerlendirmek için, yaşanan eski olumsuzlukların tekrarlanmamasını sağlamaya çalışmaları şarttır. İhracatla ilgili tüm kurum ve kuruluşların elbirliği ile “Ortaya çıkan bu fırsatı en iyi şekilde nasıl değerlendirebiliriz” çalışması yapması gerekir. İhracatçılarımızın, Rus tarafının ithalat koşulları hakkında ciddi biçimde bilgilendirilmesi gerekmektedir. Özellikle, Rus pazarı koşullarının anlatılacağı bilgilendirme toplantıları çokça yapılmalı, Rusya’da hizmet vermiş ticaret müşavirlerimizin ve orada iş yapan iş adamlarımızın bilgi paylaşımları geniş ölçekte sağlanmalıdır.