Tarım destekleri

Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın Milli Tarım Projesi ile tarımsal desteklemeler konusunda önemli değişiklikler oldu. Yeterli bilgilendirme yapılmadığı için çiftçinin kafası karıştı.

Çiftçi, bugünlerde aldığı mazot desteğinin az olduğunu, yüzde 50 mazot desteğinin sözde kaldığını ifade ediyor. Havza modeli kapsamında ilçelerinde öngörülen ürünler dışında destek alıp alamayacaklarını merak ediyor.

Gübre desteğinin ne kadar olacağını soruyor. Hayvancılık, genç çiftçi desteği gibi birçok konuda sorular geliyor. Bütün bu sorulara yanıt vermek, konuya açıklık getirmek amacıyla tarım destekleri konusunda bazı temel bilgileri bir kez daha paylaşıyoruz.

1- Bitkisel üretimde Havza Modeli kapsamında hangi ürünler desteklenecek?

Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, her ilçeyi bir havza kabul ederek 941 havza belirledi. Hangi havzada hangi ürünlerin destekleneceğini açıkladı. Hangi ilçede hangi ürünlerin destekleneceği belli. Bunu, Gıda,Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü’nden öğrenebilirsiniz. Buğday ve yem bitkileri ülke genelinde yani tüm havzalarda desteklenecek.

Desteklenecek diğer ürünler ise şöyle:

•Hububat Ürünleri: Arpa, buğday, çavdar, çeltik, mısır (Dane), tritikale, yulaf
•Baklagiller:Kuru fasulye, mercimek, nohut

•Yağlı Tohumlu Bitkiler:Aspir, ayçiçeği (yağlık), kanola, pamuk (kütlü), soya

•Diğer Ürünler: çay, fındık, zeytinyağı, patates, kuru soğan

•Yem Bitkileri: Yonca, korunga, fiğ, macar fiği, burçak, mürdümük, sorgum, sudan otu, hayvan pancarı, yem şalgamı, yem bezelyesi, yem baklası, İskenderiye üçgülü, İtalyan çimi, mısır (silaj), çavdar (yeşil ot), yulaf (yeşil ot), tritikale (yeşil ot), buğday (yeşil ot), arpa (yeşil ot), Sudan sorgum otu melezi, yapay çayır mera.

2-Çiftçi, 21 ürün dışında destek alamayacak mı?

Havza bazında desteklenecek bu 21 ürün dışında çiftçiler, meyve sebze, ıtri-tıbbi aromatik bitkiler gibi tarla bahçe ürünlerinde, mazot, gübre desteği alacak. Ayrıca, fide/fidan, tohum kullanım, zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu, iyi tarım, organik tarım, küçük aile işletmesi gibi desteklemelerde devam ediyor. Hangi ürüne ne kadar destek verileceği 2017 yılı tarımsal desteklemelere ilişkin bakanlar kurulu kararı yayınlandığında belli olacak.

3-Yüzde 50 mazot desteği ne zaman ödenecek?

Şu anda ödenen mazot ve gübre desteği 2016 üretim yılına ait. Yüzde 50 devlet desteği 2017 üretim yılında başlayacak. Her yıl ürün bazında ne kadar mazot kullanıldığı belirlenecek. Belirlenen mazot tutarına göre o yıl verilecek destek miktarı açıklanacak. Kullanılan mazotun yarısı devlet tarafından karşılanacak. Uygulama 2017 üretim yılında başlayacak. Yani bu yıl buğday, mısır, çeltik ve diğer ürünler için ortalama dekar başına ne kadar mazot kullanıldığı hesaplanarak açıklanacak. Açıklanan bedelin yarısını devlet karşılayacak. Yüzde 50 mazot desteğinin ilk ödemesi 2018 yılında olacak.

4- Gübre desteği ne kadar olacak?

Mazotta olduğu gibi gübrede de her yıl her ürün için kullanılacak ortalama gübre miktarı ve ödenecek destek miktarı belirlenecek.Gübre tutarının yüzde 40’ı devlet tarafından karşılanacak.

5- Sertifikalı tohum kullanmayan destek alamayacak mı?

Yeni uygulama ile 2018 üretim yılında başlamak üzere sertifikalı tohum kullanmayan üreticilere tarım desteği ödenmeyecek. Sadece, 5 dekar altında üretim yapan aile işletmelerinde bu şart aranmayacak.

6- Bitkisel üretimde ilk kez verilecek bir destek var mı?

Milli tarım Projesi’ne göre, bu yıl ilk kez sebze üreticilerine kullanacakları fideler için destek verilecek. Ancak destek miktarı henüz belli değil. Bakanlar kurulu kararnamesinde yer alması bekleniyor.

7- Hayvancılık desteklerinde ne gibi değişiklikler var?

Hayvancılık desteklerinde buzağı desteği temel destek olarak devam ediyor. Ancak, desteklerde bölgesel farklılıklar olacak. Mera hayvancılığı yapılan 30 ilde 550 lira olan buzağı desteğine ilave olarak 200 lira destek ödenecek. Bu 30 ilde et sığırcılığına uygun düve alımında yüzde 30 hibe desteği verilecek. Damızlık düve merkezlerinin kurulacağı 35 ilde inşaat, makina ve ekipman alımına ve buzağı alımına yüzde 50 hibe desteği verilecek. Et ve Süt Kurumu, arz fazlası çiğ sütü alarak fiyat desteğini sürdürecek.

8- Genç çiftçi desteği devam edecek mi?

Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı kapsamında ilk kez 2016’da başlatılan genç çiftçilere 30 bin liraya kadar hibe desteği 2017’de de devam edecek. Bu destekten yararlanmak isteyenler bakanlığın açıklayacağı tarihler arasında başvurularını yapmaları gerekiyor.

9- Elektrik borcu olan çiftçi destek alabilir mi?

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın 22 Şubat 2017 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğine göre, Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak’ta elektrik borcu olan çiftçilere bu borç ödeninceye kadar tarım desteği ödenmeyecek. Ancak, Bakan Faruk Çelik’in twiter hesabından paylaştığı bilgiye göre, bu illerde borcu olsa dahi çiftçiye mazot ve gübre desteği ödenecek. Bu konuda bölgedeki elektrik dağıtım şirketi ile bakanlık görüşmeleri sürdürüyor.

10- Destek ödemeleri nasıl olacak?

Tarımsal destekler yılda 2 kez ödenecek. İlk dilimi nisan-mayıs döneminde, ikinci dilimi eylül-ekim döneminde ödenecek. Bu yıl referandum oylaması nedeniyle ilk taksit ödemesi erkene çekildi ve mart ayı başında ödenmeye başlandı.

Özetle, çiftçinin en çok merak ettiği tarım desteklerinin net, anlaşılabilir olması gerekiyor. Ayrıca, desteklerin ekim yapıldıktan sonra değil, ekimden önce en az 5 yıllık bir dönem için açıklanmalı. Çiftrçi de ne ekeceğine buna göre karar vermeli. Örneğin bu yıl pamuk ekimine ciddi bir yönelme bekleniyor. Fakat, çiftçi pamuğa ne kadar destek verileceğini bilmediği için ekim konusunda kararsız. Girdi maliyetlerinin çok yüksek olması nedeniyle verilen destekler çiftçinin nefes almasını sağlıyor.