Tanıtım grupları tek çatı altına alınıyor, ihracatçılar tepkili

Sercan AKINCI

İSTANBUL - Türkiye’nin ihracatını artırmak ve Türk ürünlerini dünya pazarlarına tanıtmak amacıyla faaliyet gösteren “tanıtım grupları”nın tekilleştirilmesi gündemde. Edinilen bilgilere göre hazırlanan yeni düzenleme ile sektörel tanıtım grupları yerine Türkiye Tanıtım Grubu adıyla fuarlara katılım olacak. Örneğin Almanya’daki bir gıda fuarında, Türk çikolata ve şekerleme ürünlerini tanıtmak üzere kurulan Şekerli Tanıtım Grubu ve Türk fındığını dünyaya tanıtmak için kurulan Fındık Tanıtım Grubu’nun ürünleri aynı çatıda sergilenecek.

Geçen günlerde TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda görüşülen tasarıda, tanıtım gruplarının atamaları ve kapatılmaları da dahil birçok madde bulunuyordu. Örneğin tanıtım gruplarının TOBB gibi kamu kurumu niteliği taşıması öngörülmüştü. Ancak komisyonda birçok madde reddedilirken, birkaç öneri ise kabul edildi. Komisyondan geçen tasarıya göre, TİM nezdinde Türkiye Tanıtım Grubu oluşturulacak. Türkiye Tanıtım Grubu’nun gelirleri, ihracat işlemleri üzerinden FOB bedelin on binde üçüne kadar Ekonomi Bakanlığı’nca belirlenen oranda kesilen katkı paylarından oluşacak. İhracatçı birlikleri nezdinde faaliyet gösteren tanıtım gruplarının tasfiyesi ile gelirleri ve diğer hak ve kıymetlerinin Türkiye Tanıtım Grubu’na devrine ilişkin usul ve esaslar Ekonomi Bakanlığı’nca saptanacak.

Hepsinin stratejileri farklı

Tanıtım grupları geçen aylarda yapılan düzenleme ile de Ekonomi Bakanlığı bünyesine alınmıştı. Buna göre Bakanlık istediği takdirde istediği tanıtım grubunu kapabiliyor ve biriken fonların tasarrufu da Bakanlık takdirinde bırakıldı. Hatırlanacağı üzere geçen günlerde Plastik Tanıtım Grubu kapatılmıştı.

Tanıtım grupları ihracatçıların kendi ürünlerini dünyaya daha iyi tanıtmak amacıyla, üyelerinden yapılan zorunlu kesintilerle fonlanıyor. Tanıtım gruplarında 250-300 milyon TL para birikmiş durumda. Yeni düzenleme yasalaşırsab bu kaynak tek bir havuza aktarılacak.

Her tanıtım grubunun ürün, ülke, fuar anlamında ayrı stratejileri ve imajları mevcut. Son dönemde özellikle Fındık Tanıtım Grubu’nun işleyişi anlamında iki ayrı ihracatçı birliği arasında anlaşmazlık var. Düzgün işleyen ve yapılan etki analizleriyle ihracatlarını artırdıkları tespit edilen tanıtım gruplarının tekilleştirilmesinin işleyen sistemi bozabileceği ifade ediliyor. Düzenlemenin ihracata katkısının olup olmayacağı noktasında ihracatçılar ve tanıtım gruplarıyla herhangi bir fikir alışverişi yapılmadan alınan karara ise ihracatçılar tepkili

"Yabancılar dinleniyor, bize soran olmuyor"

İhracatçının çözülemeyen sorunları bir yanda dururken, “iş bilmeyen iki bürokratla” oturup alınan kararları eleştiren İstanbul Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Zekeriya Mete, “Bakanlarla toplantı yapıldığında bizler sadece 3 dakika konuşabiliyoruz. Yabancı şirketlerin CEO’ları günlerce bakanlık kapılarını aşındırırken bize 3 dakika konuşma hakkı veriliyor. Ondan sonra ihracatı ilgilendiren meselelerde bize danışılmadan, ‘artısı, eksisi olur mu?’ diye sorulmadan kararlar alınıyor” dedi.

Duyum var, bilgi yok

Makarna, Bulgur, Bakliyat ve Bitkisel Yağlar Tanıtım Grubu Başkanı Surur Aydın’a tanıtım gruplarında değişikliğe gidilmesine yönelik düzenlemeyi sorduğumuzda, yurtdışında olduklarından konudan haberdar olmadıklarını belirtti. “Tanıtım grupları tek çatı altında yürür mü?” diye sorduğumuzda “Yürümez, sanmıyorum” diyen Surur Aydın, değişikliğe ilişkin şunları kaydetti: “Hayırlısı olsun. Bakanlığımız kurdu. Değişikliği de onlar yapıyor. Ancak bize danışılmadı. Genişletilmiş bir toplantı ile tartışılması lazımdı. Bize danışılmadan bu düzenlemelerin yapılması doğru değil.” Fındık Tanıtım Grubu Başkanı Edip Sevinç ise, böyle bir düzenleme olduğunu duyduklarını ancak mahiyeti hakkında bilgileri olmadığını söyledi. İstanbul Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Haydar Gören, düzenlemenin henüz netleşmediğini belirterek, “Bize kimse danışmadı. Ne olup bittiğinden ihracatçı birlik başkanlarının haberi yok. Düzenlemeler Ankara’da yapılıyor” diye konuştu. Un ve Unlu Mamuller Tanıtım Grubu Başkanı Turgay Ünlü ise “Hiçbir bilgimiz yok. Kimse bize bir şey sormadı, söylemedi. Ama TİM bilgilendirme yapacaktır. Biz de orada fi kirlerimizi söyleriz” dedi. Kanatlı Tanıtım Grubu Başkanı Bedri Girit de, yeni düzenlemeden haberdar olamadığını bildirdi.