Kentlerde yaşayan halkın tasarrufu yüzde 16.7’ye çıktı

ING Bank’ın 2011 yılının Ekim ayından bu yana kentsel tasarruf sahipliği oranlarını ve tasarruf eğilimlerini belirlemek amacıyla düzenli olarak gerçekleştirdiği Türkiye’nin Tasarruf Eğilimleri Araştırması’nın (TTEA) 2016 yılı üçüncü çeyrek sonuçlarını açıklandı. Buna göre kentsel nüfusta tasarruf sahipliği oranı bir önceki çeyreğe göre yaklaşık 3 puan artışla %16,7 oldu. Bu oran, araştırmanın başladığı 2011 yılından bu yana ulaşılan en yüksek seviyeye işaret ediyor.

Tasarruf sahibi bireylerin yaş ortalaması bir önceki çeyrekte ortaya çıkan artış eğilimini korudu ve 38.2’ye yükseldi. Tasarruf gerekçelerinde ilk sırada yer alan “geleceğe yatırım”, bir önceki çeyreğe göre 16 puan düşüşle %44’e geriledi. Buna karşılık çocuğu için tasarruf yapanların oranı %17’den %30’a; beklenmedik durumlara karşı tasarruf yapanların oranı ise %13’ten %21’e çıktı.

Yaş ortalaması artıyor

Tasarruf sahipliğinde yaş önemli kriterler arasındaki yer alıyor. 2016’nın üçüncü çeyreğinde 25-34 yaş grubunun payı 7 puan gerileyerek %28’e gelse de en çok tasarruf yapan yaş grubu olarak ilk sıradaki yerini korudu. Diğer yandan 45 yaş ve üzeri grupların tasarruf edenler içerisindeki payının artışı dikkat çekti. Bu dönem tasarruf eden bireylerin yaş ortalaması 36.9’dan 38.2’ye yükseldi.

Daha önceki araştırma sonuçlarında da görüldüğü üzere çocuklu bireyler arasında tasarruf yapma oranı daha düşük. Ancak bu dönemde genel tasarruf eğiliminde yaşanan artışa hem çocuklu hem çocuksuz bireyler katkıda bulundu. Çocuklu bireylerin tasarruf oranı %12’den %15’e; çocuksuz bireylerin ise %18’den %21’e yükseldi.

Tasarrufu olmayıp önümüzdeki dönemde planlayanların oranına bakıldığında ise çocuklu ve çocuksuz bireyler arasında bir ayrışma yaşandı. Çocuklu bireylerde yakın gelecekte tasarruf yapmayı planlayanların oranı %31’den %23’e, 3 ay içerisinde tasarruf edeceğini söyleyenlerin oranı ise %26’dan %12’ye geriledi. Buna karşılık çocuksuz bireylerde bu oranlar sırasıyla %39’dan %44’e ve %15’ten %20’ye artış şeklinde gerçekleşti.

Tasarruf etme gerekçesi olarak ilk sırada gelen “geleceğe yatırım” 2016’nın üçüncü çeyreğinde %60’tan %44’e ciddi bir gerileme gösterdi. Bunu takip eden “çocuklar için” tasarruf yapma oranı %17’den %30’a; “beklenmedik durumlara karşı güvence” için tasarruf yapma oranı ise %13’ten %21’e çıktı.

4 kişiden 3’ü biriktiremiyor

Bu dönem en çok tercih edilen tasarruf araçlarında “TL vadeli hesap” %18’den %27’ye çıkarak ilk sırayı aldı. Onu %26 ile “bireysel emeklilik fonları” takip etti. Bu dönemde “yastık altı altın ve nakit” oranı üç puan düşerek %19’a geriledi. Tasarruf yapmama konusunda ifade edilen gerekçelerde, bir önceki döneme kıyasla anlamlı bir değişme yaşanmadı. Her 4 kişiden 3’ü (%74) “gelir yetersizliği” sebebiyle tasarrufunun olmadığını belirtti. Borçlarından dolayı tasarruf yapamadığını söyleyenlerin oranı %12 civarındaki seviyesini korurken, tasarruf yapma çabasına girmek istemediği için tasarruf yapanların oranı %2’den %7’ye çıktı ve ilk üç arasına girdi.

Sonuçları yorumlayan ING Bank Bireysel Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Barbaros Uygun “Toplumun tasarruf konusundaki nabzını tutmak, ekonomik gelişmelerin etkilerini analiz etmek ve tespit ettiğimiz eğilimlerden yola çıkarak müşterilerimize en doğru tasarruf ürünlerini sunmak amacıyla 2011 yılından bu yana bu araştırmayı düzenli olarak sürdürüyoruz. 2016 üçüncü çeyrek sonuçları da geçen çeyrekte yaşanan küçük gerilemenin ardından tasarruf oranlarında yeni bir zirveye işaret ediyor” değerlendirmesini yaptı.

Araştırma nasıl yapıldı?

ING Bank tarafından yaptırılan Türkiye’nin Tasarruf Eğilimleri Araştırması, Sabancı Üniversitesi’nden Alpay Filiztekin’in gözetiminde IPSOS KMG tarafından 26 ilde her ay tesadüfi olarak seçilen 800 kişi ile yapılan görüşmeler sonucunda gerçekleştiriliyor. 18 yaş ve üzeri tüm eğitim ve sosyoekonomik grupları kapsayan araştırma ile kentsel nüfusun tasarruf sahipliği oranı, toplumdaki tasarruf dinamikleri ve eğilimleri ortaya koyuyor.