3.2 milyon esnaf ve tacir krediye daha kolay erişecek
Taşınır varlıkların da teminat olarak gösterilmesine olanak veren uygulama 1 Ocak’ta yürürlüğe giriyor.
Canan SAKARYA
ANKARA - KOBİ, esnaf, çiftçi, üretici örgütü ve serbest meslek sahibinin teminat sorununu çözerek, finansmana erişimini kolaylaştıracak Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu 1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe girecek. Düzenlemenin yeni yılda yürürlüğe girmesiyle birlikte KOBİ’ler kredi çekerken taşınır varlıklarını teminat olarak gösterebilecekler. Tacir ve esnaflar birbirlerinin yatırımlarını finanse edebilecek. Yani bir işletme diğer bir işletme üzerinde rehin kurarak onun finansmanını sağlayabilecek. Teminat kapsamına giren kalemler çeşitlendirildiği için meyve veren ağaçtan kira gelirlerine, hammaddeden ticari plakalara kadar çok geniş bir yelpazede taşınır mallar teminat olarak gösterilebilecek.
KOBİ’lerin varlıklarının yüzde 44’ü makine, ekipman gibi taşınırlardan, yüzde 34’ü ise alacaklardan oluşuyor. Taşınmazlar ise varlık yapısında sadece yüzde 22’lik bir paya sahip. Yani, KOBİ’lerin sermaye yapıları ağırlıklı olarak taşınır varlıklardan oluşuyor. Buna karşın finansal kuruluşlar tarafından talep edilen teminatların yüzde 73’ü taşınmaz varlıklardan meydana geliyor. 1 Ocak’ta yürürlüğe girecek kanunla KOBİ’lerin finansmana erişiminde önemli bir engel aşılmış olacak. 3.2 milyon esnaf ve taciri ilgilendiren düzenlemeyi iş dünyası DÜNYA’ya şöyle değerlendirdi.
MÜJDAT KEÇECİ: BANKALAR YAPICI OLMALI
Denizli Sanayi Odası Başkanı Müjdat Keçeci, sanayicinin özellikle KOBİ’lerin kredi bulmalarının önemli olduğunu ancak buldukları kredileri kullanabilmek için gerekli teminatları bulmalarının daha da önemli hale geldiğini belirterek, sanayicinin mal varlıklarının aldığı kredilere yeterli olmaması nedeniyle kredilerin işlerlik kazanamadığını kaydetti. Ocak ayında uygulamaya girecek yasayla fabrika içindeki makine teçhizattan telif eserlerine kadar teminata esas kabul edilebileceğini belirten Keçeci, varlıkların çeşitlendirilmesiyle sanayicinin finansman sıkıntısı bir nebze de olsa gidereceğini söyledi. Denizli Sanayi Odası Başkanı Keçeci, şunları söyledi:
“Dolayısıyla bu konuda kredi kurumlarının yeter ki bunları değerlendirmede daha iyi niyet içerisinde olması ve biraz daha yapıcı olması dileğimizdir. O nedenle ben çıkan yasayı olumlu buluyorum ve faydalı olacağına inanıyorum. Finans kuruluşlarının kanunda sayılan bu varlıkların değerlendirilmesinde objektif olması yararlı olur. Onların bunlara bakış açısı küçümseyerek olursa, gerçek teminat olgusu olarak bakmazlarsa bu yasanın anlamı yok olur.”
AHMET KURT: EKONOMİYE NEFES, KOBİ’YE MOTİVASYON KAYNAĞI
OSTİM Sanayici ve İşadamları Derneği (OSİAD) Başkanı Ahmet Kurt, yıllardır yanlış işleyen teminat sistemine dikkat çekerek yeniden düzenlenmesini talep ettiklerini belirterek, şunları söyledi:
“Hatta projelerin bile teminat olabileceğine dair tartışmaların içinde olduk, bu fikrimizi farklı zamanlarda siyasi partilere, ilgili kuruluşlara ilettik. Zira, Türkiye’de işletmelerin yüzde 80-85’i KOBİ’lerden oluşuyor ve bilindiği üzere KOBİ’lerin de en önemli sorunu finansmana erişmek. Şimdi hükümetin, sadece taşınmazların değil taşınır malların da teminat gösterilebileceğine dair düzenlemesi, yepyeni bir anlayıştır ve çok olumludur. Artık, teminat kapsamına giren kalemler çeşitlendirildiği için meyve veren bir ağaçtan, süt veren hayvana, fikri ve sınai mülkiyete konu haklardan hammaddeye, kira gelirlerinden ticari plakalara kadar oldukça geniş bir yelpazede taşınır mallar kredi alırken teminat olarak gösterilebilecek ve dolayısıyla bunlar bir servete dönüşecek. Türkiye’de 3 milyonun üzerinde KOBİ olduğunu düşündüğümüzde kredi çekmek için çok büyük sıkıntılar yaşayan hatta finansmana erişemediği için küçülmek veya işletmesini kapatmak durumunda kalan işletmelerin elini güçlendiren bu düzenleme, Türkiye’de kriz yaşadığımız şu dönemde ekonomiye nefes, KOBİ’lere de motivasyon kaynağı olur.
HASAN HÜSEYİN ERKOÇ: 2017 DAHA İYİ GEÇECEK
Malatya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hasan Hüseyin Erkoç, söz konusu düzenleme ve devamında Ekonomi Koordinasyon Kurulunda alınan kararların hayata geçirilmesiyle birlikte 2017 yılının daha iyi geçeceğini belirtti. Erkoç, “Geçmişte sadece fabrika binaları teminat olarak alınıyordu bu da yeterli olmuyordu adamın içerde makinası hammaddesi var değeri belki de fabrikanın değerinden daha yüksek ama dikkate alınmıyordu. Şimdi hem hammaddenin hem makine ekipmanın teminat olarak gösterilmesi sağlanacak. Bu adımı çok önemli buluyorum ve teşekkür ediyorum. Sadece sanayici değil çiftçilikle uğraşan bir çiftçinin fıstık ya da kayısı veren ağaçları da teminat olarak gösterilebilecek. Bu düzenleme yapılırken bankalarında görüşü alındı, nelerin teminat olarak kabul edileceği banka yöneticileri ile görüşülerek mutabık kalındı, kanunun işlemesi noktasında da bir sıkıntı yaşanmayacaktır” dedi.
NURETTİN ÖZGENÇ: ESNAFIN VE TÜCCARIN DERDİNE ÇARE OLACAK
KOBİDER Genel Başkanı Nurettin Özgenç, 1 Ocak itibariyle yürürlüğe girecek olan ‘Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’nun esnafın ve tüccarın derdine büyük oranda çare olacağını belirtti. Özgenç, Yeni düzenlemeyle kredi kullanacak KOBİ’lerin taşınır varlıklarını teminat olarak gösterilebileceğini hatırlatarak şunları söyledi: “Finansa ulaşmakta zorluk çeken esnaf ve KOBİ’ler açısından fevkalade güzel bir gelişme olacaktır. Bu kanun sayesinde tüccar, esnaf, serbest meslek erbabı ve çiftçilerin stokları, makine ekipmanı, alacakları, patentleri, lisansları, araç ve plakaları teminata konu olabilecek. KOBİ’lerin finansmana erişimdeki zorlukları göz önünde bulundurulduğunda bu uygulamanın KOBİ’leri oldukça rahatlatacaktır. Bir nevi iç piyasada nakit sıkışıklığı yaşayan esnaf ve tüccarın derdine çare olacaktır. Ayrıca bu kanun sayesinde kredi kullanan işletmenin tüm malvarlığına rehin konulması uygulaması bitmiş olacak. Kaldı ki; ihtiyaç kadar taşınır rehin edileceğinden borçlu işletme, faaliyetlerini sürdürmeye devam edecek olması işletmenin borcunu ödemesi için gerekli olan üretimini ve varlığını sürdürmesini sağlayacak.”
DÜZENLEME NE GETİRİYOR?
◗ Rehin karşılığı finansman sağlayabilecek kredi müesseselerinin kapsamı genişletilerek bankalar ve finansal kuruşların yanı sıra, kredi ve kefalet sağlayan kamu veya özel kurum ve kuruluşları da kredi kuruluşları kapsamına alındı.
◗ Tacir, esnaf, çiftçi, üretici örgütü ve serbest meslek erbabı, kredi kuruluşundan taşınır rehni karşılığında kredi kullanabilecek. Ayrıca, tacir ve esnaflar birbirlerinin yatırımlarını finanse edebilecek.
◗ Rehin sözleşmesi elektronik veya yazılı olarak düzenlenecek.
◗ Rehin tutarına üst limit getirerek tüm taşınırlar yerine ihtiyaç kadar taşınırın rehnedilmesi zorunlu kılındı.
◗ Yabancı para birimi üzerinden rehin kurulabilmesine imkan sağlandı.
◗ Rehne konu taşınır varlığın birden çok rehne konu edilebilmesi mümkün hale geldi.
◗ Rehin verenin rehne konu taşınır varlık üzerindeki tasarruf yetkisi kısıtlamaları kaldırılarak, bu taşınırdan azami surette istifade edebilmesine imkân sağlandı.
◗ Finansmana erişimde güvence olarak kullanmak üzere alacaklar, çok yıllık ürün veren ağaçlar, fi kri ve sınai mülkiyete konu haklar, hammadde, hayvan, her türlü kazanç ve iratlar, başka bir sicile kaydı öngörülmeyen ve idari izin belgesi niteliğinde olmayan her türlü lisans ve ruhsatlar, kira gelirleri, kiracılık hakkı, makine ve teçhizat, araç, ekipman, alet, iş makinaları, elektronik haberleşme cihazları dahil her türlü elektronik cihaz gibi menkul işletme tesisatı, sarf malzemesi, stoklar, tarımsal ürün, ticaret unvanı ve işletme adı, ticari işletme veya esnaf işletmesi, ticari plaka ve ticari hat, ticari proje, vagon rehin hakkı kurulabilecek taşınırlar arasına alındı.
◗ Ticari işletme ve esnaf işletmelerinin taşınır varlıklarının borcu karşılaması halinde, işletmenin tamamı üzerinde rehin tesis edilmesi yasaklandı.
◗ Rehin hakkının tesisi ve rehinli taşınırlara ilişkin aleniyetin sağlanması amacıyla Rehinli Taşınır Sicili kurulacak. Bu sicil Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından ya da Bakanlıkça yetkilendirilecek bir kurum ya da kuruluş tarafından kurularak faaliyet gösterecek.
◗ Rehin sözleşmesi taraflarının hak ve yükümlülükleri belirlendi.
◗ Rehne konu taşınırın değerinin tespiti amacıyla taraflara ekspertiz hizmetlerinden yararlanma imkânı sağlandı.
◗ Rehnin paraya çevrilmesi sürecinde yaşanan zaman ve değer kayıplarını asgari seviyeye indirmek amacıyla hızlı ve etkin bir paraya çevrilme mekanizması olarak alacaklı icra dairesinden rehinli taşınırın mülkiyetinin devrini talep etme hakkı getirildi.
◗ Rehin alacaklılarının alacağını tahsil etmesini zorlaştıracak durumların vuku bulmasını engellemek amacıyla belirli hallerde rehin verene adli para cezası öngörüldü.
◗ Rehin sözleşmelerinin tanzimi ile sicile tescil işlemleri, vergi ve harç gibi mali yükümlülüklerden muaf tutuldu.