Dünyanın 100 değerli markası araştırmasının düşündürdükleri

Ünal SADE / Kamu Yönetimi Uzmanı

İngiliz Financial Times Gazetesi her yıl olduğu gibi 9 Mayıs 2011 tarihinde de bu yılın en değerli 100 markasını açıkladı. Son derece ciddi ve anlamlı tahliller yapabileceğimiz bu listeden çıkardığım bazı sonuçları paylaşmak istiyorum.

Dünyanın 100 değerli markası içerisinde Türk markası yok.

Maalesef dünyanın 100 değerli markası içerisinde hiç bir Türk markası yer almamaktadır.

ABD denildiğinde hemen aklımıza onlarca marka geliyor. (Coca Cola, Google, Facebook, Yahoo, Nike, Mc Donald's, CNN, Microsoft, IBM..)

Almanya denildiğinde: (Mercedes, BMW, Adidas, Siemens...)

İtalya: (Armani, Ferrari, Fiat..)

Fransa: (Total, Pierre Cardin, Peugeot, Renault, Carrefour, Citroen...)

İsviçre: (Migros, Roche, Rolex, Nestle, Nescafe...)

Listeyi hem marka bazında hem ülke bazında arttırabiliriz.

Çin'den, Hindistan'dan ve Brezilya'dan onlarca marka "En değerli 100" listesinde yer alırken bir Türk markasının bu listede yer alamaması gerçekten düşündürücü.

Anayasa, Kürt sorunu, laiklik dahil her türlü siyasal konuda ülkeye şekil vermeye çalışan iş dünyasının bu noktada misyonunu tekrar gözden geçirmesi gereği ortaya çıkmaktadır.

Dünyanın en değerli markası Apple

Son dört yıldır listede birinciliği kimseye kaptırmayan Google bu yıl ikinciliğe geriledi. Geçtiğimiz yıl üçüncü sırada yer alan Apple firması bu yıl birinci sıraya yerleşti. Geçen yıl marka değeri 83 milyar 153 milyon dolar olan Apple'ın marka değeri %84 artarak  153 milyar 285 milyon dolara ulaştı.

Google ise bir önceki yıla göre %2 azalarak 111 milyar 498 milyon dolarla dünyanın en değerli ikinci markası olabildi. İnovatif yatırımlarıyla tüketicileri hayali aşan yeni ürünlerle tanıştıran ve sınırları zorlayan Apple; cep telefonu iPhone ve tablet bilgisayar iPad gibi yok satan ürünlerinin etkisiyle 2006'dan bu yana da %859 oranında rekor bir değer artışına da ulaşmış oldu.

Dünya global ekonomik krizden çıkıyor

Global ekonomik krizin etkisi altında bunalan Dünya'nın iyileşme dönemini atlatıp büyüme dönemine girdiğini de bu araştırmanın analizi bir kez daha ortaya koymuştur. "En değerli 100" sıralamasındaki markaların bileşik değeri geçen yıl 2.037 trilyon dolar iken bu yıl yüzde 17 artışla 2.384 trilyon dolara ulaşmıştır.

Top 20'de ilk sıra Facebook'un

Bu yıl "En değerli 100" listesine 35. sıradan ilk kez giriş yapan Facebook ise %246'lık en yüksek marka değer artışıyla  19.1 milyar dolarlık bir değere ulaştı. Sosyal paylaşım sitelerinin gelecekte değerli markalar arasında birden fazla sıra  işgal edeceğinin en bariz işaretini de böylece görmüş olduk.

Top 20 listesinde başka neler mi var?

İşte ilk beş sıra:

1-Facebook (Marka değeri: 19.1 milyar dolar, marka değer artışı % 246)

2-Baidu (Marka değeri: 22.55 milyar dolar, marka değer artışı % 141)

Baidu: Çin'in Google'ı olarak kabul edilen bir arama motoru. 2000 yılından bu yana daha çok Çin'li kullanıcılara hitap eden Baidu Çin'ce "yüzlerce kez" anlamına geliyor. Google'ın 2. sırada yer aldığı 100 marka içerisinde Baidu'da 29. sırada yer alıyor. Bir önceki yıl sıralamasının 46 olduğunu hatırlarsak sitenin gelecekte alacağı yolu tahmin etmek elbette güç olmayacaktır.

3-Wells Fargo (Marka Değeri: 36.876 milyar dolar, Marka Değer Artışı % 97)

Wells Fargo: 1850'den beri faaliyette bulunan ABD'nin en büyük bankalarından.

4-Burberry (Marka Değeri: 3.379 milyar dolar, Marka Değer Artışı % 86)

5-Apple (Marka Değeri: 153.285 milyar dolar, Marka Değer Artışı % 84)

Yükselen yıldız BRIC

2001 yılında Jim O'Neil tarafından dünyada oluşan yeni denge, güç ve kutuplara dikkat çekmek üzere zikredilen bir kavramdır BRIC ve Brezilya'nın (B)'si, Rusya'nın (R)'si, Hindistan'ın (I)'si ve Çin'in (C)'sinden oluşmaktadır.

Aradan geçen zaman O'Neil'in hayal etmediği bir açılıma da yol açmış ve Çin'in özel gayretleriyle bu dörtlü (Son dönemde Güney Afrika'yı da aralarına alarak 5 li olma yolundalar) aralarında güç birliğine gitmeye başladılar.

"En değerli 100" listesinde yer alan 100 markanın 19'unun BRIC ülkelerinden çıkması da bu tespiti teyit eder niteliktedir. 2006 yılında bu rakamın sadece 2 olduğunu söylersek buradaki gelişmenin de doğru algılanmasına katkı sağlamış oluruz.

BRIC markalarındaki büyüme, bu ülkelerde alım gücünün arttığının ve bu markaların birçoğunun yerel müşterilere dayandığının da bir göstergesidir.

Otomobil top listesinin yıldızı Toyota

Toyota firması yaşadığı sorunlar, (geri çağırma olayları) küresel kriz ve tusunami felaketlerinde aldığı yaralara rağmen %11'lik marka değer artışıyla marka değerini 24 milyar 198 milyon dolara çıkarmayı başarmıştır.  Toyota'yı BMW, Mercedes, Honda ve Porsche takip etmiştir.

Teknoloji firmalarının yıldızı Apple

Dünyanın en değerli 100 markası listesinin en tepesine yerleşen Apple doğal olarak teknoloji top listesinde de 1. sıraya yerleşti.

Apple yi sırasıyla Google, IBM, Microsoft, HP, Oracle, SAP, BlackBerry, Baidu ve Facebook takip etmiş oldu.

Financial Times Gazetesi'nin dünyanın en değerli 100 markası listesinden farklı bakış açılarıyla pek çok sonuç daha çıkarmak mümkündür. İlk bakışta gözüme takılanları paylaşmış oldum. Küresel markalar arasında Türk markalarını da göreceğimiz günlerin hayaliyle.