“Atı arabanın arkasına koşmayalım”
Faiz enflasyon konusundaki tartışmalar Cumhurbaşkanının Merkez Bankası’nın son 0.50 baz puanlık indirimi sonrası sert açıklamasına bağlı olarak devam etti. Merkez Bankası’nın geçen salı günü, “3 Şubat’ta enflasyonda 1 puan iniş görürsek, 24 Şubat PPK toplantısını 4 Şubat’a ara toplantıya çekip faiz indiririz” açıklamasını yapmasının ardından dolar, TL karşısında yüzde üçün üzerinde değer kazandı. Şimdi piyasaların gözü, bugün açıklanacak enflasyon rakamına ve buna bağlı Merkez Bankası’nın 4 Şubat’ta PPK ara toplantısı yapıp yapmayacağına odaklanacak.
Merkez Bankası eski Başkanı Durmuş Yılmaz , Ocak ayı başında Ece Ceyhun’a verdiği mülakatta o dönemde gündemde olan “Enflasyon mu faizin, faiz mi enflasyonun sebebi” tartışmasına yanıt teşkil edecek şekilde “Faizin enflasyon yarattığı söylemi sonucun sebep olarak alınıp o sonuca göre politika üretilmesi istenmesidir. Ben, bunu biraz atı arabanın önüne değil, arkasına koşmaya benzetiyorum.” diye değerlendirmişti.
1994’te Tansu Çiller’in “Siyasal baskıyla faiz indirimi talebi” bilindiği gibi döviz fiyatlarının yükselişi tutulamamış ve “94 krizi” doğmuştu. O dönemin Merkez Bankası Başkanı Bülent Gültekin, neden başarılı olamadıkları sorum üzerine konuyu değerlendirirken, “Bir uzay gemisinde olduğumuzu düşün. Ben, ikinci kaptanım. Kaptan çıldırmış durumda. Söylenen hiçbir makul uyarıyı ciddiye almıyor. Sebep bu...” demişti.
Merkez Bankası Başçı, geçen yıl Anadolu kentlerinde yaptığı toplantılarda gelen “faiz indirimi” soruları üzerine sık sık, faizi siyasal baskıyla düşürmenin yaratacağı sorunu anlatırken, bir grafik eşliğinde 1994’te yaşadığımız bu krizi örnek olarak gösteriyordu.
Peki, o zaman Cumhurbaşkanının Merkez Bankası’nın son olarak 0.50 baz puanlık faiz indirimini az bulup sert açıklamasında, “Beni çıldırtacaklar. Enflasyonu faiz belirler. Düşür faizi” eleştirisini yapıyordu. Bunun üzerine Başçı, 3 Şubat enflasyonu açıklanması sonrası, 24 Şubat PPK toplantısını, 4 Şubat’ta yaparak yeni bir faiz indirimine gidebileceklerini söyledi.. Temkinli tutumundan farklı bir tutum izledi...
Başçı’nın geçen hafta yaptığı bu açıklama sırasında, bir dolar 2 lira3490 kuruştan işlem görüyordu. Hafta sonunda dolar 2 lira4360 kuruşa yükseldi. Yüzde 3’ün üzerinde değer kazandı. Bu hızlı yükseliş olurken Merkez Bankası yeni açıklama ile bu kez “Koşullar faiz indirimi için uygun değil” görüşünü ortaya koydu.
Merkez Bankası’ndan bu art art da gelen farklı değerlendirmeler üzerine yorumlarda yapıldı. Bunun nedeni olarak, bazı kişiler, “Merkez PPK ara toplantısı yapabileceği açıklamasıyla, küçük kıyametle Krizi hatırlattı” dediler. Bazı kişiler ise “Merkez Bankası başkanı istifa ederek olacakları Cumhurbaşkanına göstermeli” dediler.
Ama Erdem Başçı, dün yine politikalarına sadık olduğunu ortaya koyan bir açıklama daha yaptı:
“ Yüksek enflasyon ve deflasyon büyümeyi zayıflatan unsurlardır. Büyümeyi desteklemenin en iyi yolu fiyat istikrarını sağlamaktır. Beşeri sermaye, istihdam piyasası, teknoloji, yenilikçilik ve fiziki altyapı alanlarında yapılacak reformlar, Türkiye’nin büyüme potansiyelini daha da artıracaktır.”
Peki bugün enflasyon açıklaması sonrasında ne beklemeliyiz?
Merkez Bankası’nın “3 Şubat’ta enflasyon 1 puan inerse 24 Şubat PPK toplantısını 4 Şubat’a alıp faiz indirebiliriz” açıklaması bana göre, piyasaların tavrını sınamasına yol açtı. Doların hızlı yükselişini gördü ve gösterdi...
O nedenle PPK toplantısını 24 Şubat’tan 4 Şubat’a çekmesinin olasılığı azaldı. Eğer enflasyon bir puan düşer ve PPK toplantısını 4 Şubat’a alırsa, o zamanda Cumhurbaşkanını kızdıran 0.50 baz puanlık yada 0.75 puanlık yeni bir indirime gidecektir.
CNBC-E’nin sorduğu 21 ekonomist ’ten üçü ara toplantı beklemiyor. Toplantı bekleyen 18 ekonomist ’ten 12’si 0.50 baz puan, 6’sı 0.75 baz puanlık indirim olabileceğini beklediklerini söylüyorlar.
Bakalım bugün enflasyon ne kadar düşer göreceğiz 1 puan altında iniş söz konusu olursa Merkez Bankası yarın ara toplantı yapıp indirime gider mi? Bekleyip göreceğiz...